خیلی وقت‌ها پیش می‌آید که در خانه یا محل کار احساس کنید چشم‌هایتان از شدت نور اذیت می‌شود. ما هم این تجربه را داشته‌ایم و دقیقا می‌دانیم دنبال چه هستید. واقعیت این است که نورپردازی مناسب برای کاهش خیرگی چشم امروز یک نیاز جدی برای راحتی و سلامت چشم‌هایتان است. جالب است بدانید بیشتر خیرگی‌ها از لامپ‌های قدیمی مثل مدل‌های حبابی ایجاد می‌شود که نور را ۳۶۰ درجه پخش می‌کند و مستقیم به چشم شما می‌تاباند.
اما امروز چراغ‌های مدرن با ویژگی دارک لایت طراحی شده که اصلا منبع نور دیده نمی‌شود و همین باعث خواهد شد خیرگی به حداقل برسد. علاوه‌بر آن، استفاده از تکنیک‌های نور مخفی می‌تواند فضا را زیبا کرده و از خستگی چشم جلوگیری کند. در ادامه این مطلب با هم به سراغ نکات کاربردی می‌رویم تا بدانید چطور می‌توان با انتخاب درست چراغ‌ها و طراحی نورپردازی، یک محیط راحت، زیبا و بدون خیرگی چشمی داشته باشید.
اصول نورپردازی مناسب برای کاهش خیرگی چشم
برای کاهش خیرگی نور در طراحی‌های خود، حتما به 5 اصل زیر توجه جدی کنید:
طراحی نور مخفی به جای نور مستقیم
نور مستقیم منابع روشنایی اغلب موجب خیرگی چشم و ایجاد احساس ناخوشایند در فضا می‌شود. به همین دلیل، استفاده از نور مخفی به عنوان جایگزینی موثر و کارآمد مطرح است؛ چرا که علاوه‌بر ایجاد جلوه‌ای مدرن و زیبا، فشار وارده بر چشم را به حداقل می‌رساند. در طراحی نور مخفی، منبع نور به گونه‌ای نصب و تنظیم می‌شود که معمولا قابل مشاهده نیست و تنها نور بازتابی آن به شکل غیرمستقیم روی دیوار یا سقف توزیع می‌گردد.
استفاده از چراغ‌های دارک لایت به جای لامپ‌های قدیمی
بسیاری از ما تجربه کرده‌ایم که لامپ‌های قدیمی، به ویژه مدل‌های حبابی، از هر زاویه‌ای که به آن‌ها نگاه می‌کردیم، منبع نورشان قابل مشاهده بود. همین مسئله به شدت موجب خیرگی چشم می‌شد. این نوع روشنایی حتی در محیط‌های کوچک، احساس ناراحتی و خستگی برای چشمی ایجاد می‌کرد. در مقابل، چراغ‌های مدرن دارک لایت به گونه‌ای طراحی شده است که منبع نور در آن‌ها دیده نمی‌شود و تنها روشنایی را در محیط حس می‌کنیم. از این رو توصیه می‌کنیم حتما در نورپردازی به سراغ چنین محصولاتی بروید.
تنظیم زاویه نورپردازی برای کاهش خیرگی
اگر نور طوری تابیده شود که مستقیما به چشم افراد برخورد کند، قطعا میزان خیرگی افزایش می‌یابد. در این زمینه، چراغ‌های دارک لایت مزیت قابل توجهی دارد، زیرا از هیچ زاویه‌ای خیرگی ایجاد نمی‌کند. تنها در صورتی که مستقیما از زیر چراغ به آن نگاه شود، ممکن است کمی چشم را آزار دهد.
با این حال، رعایت تنظیم زاویه تابش نور همچنان ضروری است؛ منبع نور باید طوری قرار گیرد که در مسیر مستقیم دید افراد نباشد؛ برای مثال، در راهروها و فضاهای ورودی، نور نباید مستقیما هنگام ورود افراد به چشم‌شان بتابد. به طور استاندارد، زاویه تابش چراغ‌های سقفی یا دیواری بهتر است حداقل ۳۰ تا ۴۵ درجه نسبت به خط دید مستقیم افراد باشد تا روشنایی کافی ایجاد شود و در عین حال خیرگی کاهش یابد.
تنظیم درست شدت روشنایی در محیط
شدت نامناسب روشنایی می‌تواند باعث خیرگی و خستگی چشم شود، حتی اگر زاویه تابش و کیفیت منابع نوری استاندارد باشد. به همین دلیل، نورپردازی مناسب برای کاهش خیرگی چشم تنها به انتخاب چراغ‌های مدرن محدود نمی‌شود؛ بلکه تنظیم دقیق شدت روشنایی نیز نقش کلیدی دارد. نور بیش از حد می‌تواند باعث خیرگی چشم شود.
همچنین نور کم نیز چشم را بعد از مدتی خسته خواهد کرد. بهترین رویکرد، استفاده از منابع نوری قابل تنظیم و با قابلیت اتصال به دیمر است. همچنین باید به شدت روشنایی استاندارد در هر محیط توجه کنید.
انتخاب رنگ نور ملایم و مناسب
نورهای خیلی سرد و سفید، حتی اگر شدت و زاویه تابش درست باشد، می‌تواند چشم را اذیت کند. به همین دلیل، نورپردازی مناسب برای کاهش خیرگی چشم نیازمند انتخاب رنگ نور ملایم و نزدیک به طیف طبیعی است. معمولا رنگ نور بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کلوین برای محیط‌های داخلی توصیه می‌شود. این محدوده نه تنها خیرگی را کاهش می‌دهد، بلکه باعث ایجاد تعادل نوری در فضا می‌شود و تجربه‌ای راحت و خوشایند برای ساکنان یا کاربران فراهم می‌کند.
بهترین ریسه‌ها برای طراحی نور مخفی و نورپردازی بدون خیرگی
بهترین ریسه‌های که می‌توانید برای نور مخفی به کار برید را در ادامه معرفی می‌کنیم:
ریسه‌های BaseLine پر مصرف‌ترین ریسه‌ها در روشنایی
ریسه‌های سری BaseLine به عنوان پرمصرف‌ترین ریسه‌ها در نورپردازی شناخته می‌شود. این ریسه‌ها با تراکم‌های ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ LED در هر متر عرضه می‌شود. به علاوه شما امکان انتخاب از بین تنوع رنگ انبه‌ای، آفتابی، آفتابی روشن، نچرال، سفید، قرمز، سبز، آبی، بنفش، فیروزه‌ای و حتی RGB را دارید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن‌ها، عدم نیاز به آداپتور و تغذیه DC است که نصب و استفاده را بسیار ساده‌تر می‌کند.
به ویژه در طراحی نور مخفی سقف، ریسه‌های BaseLine نقش کلیدی دارد. استفاده درست از این ریسه‌ها، بخشی از نورپردازی مناسب برای کاهش خیرگی چشم محسوب می‌شود، زیرا منبع نور به‌طور مستقیم دیده نمی‌شود.
ریسه‌های سری LOW LINE، بدون خیرگی
ریسه‌های سری LOW LINE با تراکم ۶۰، ۱۲۰ و ۲۰۴ ال‌ای‌دی در متر و ۵۱۲ چیپ‌ست، نوری یکنواخت و بدون خیرگی ایجاد می‌کند. این ریسه‌ها در رنگ‌های متنوعی مثل انبه‌ای، آفتابی، نچرال و سفید عرضه می‌شود و به دلیل ولتاژ ۱۲ ولت، ایمنی بسیار بالایی دارد؛ به طوری که لمس آن‌ها حتی برای کودکان نیز بی‌خطر است.
از طرفی گرمای کمی تولید می‌کند، نصب آسانی دارد و به دلیل انعطاف‌پذیری و قابلیت خم شدن یا زاویه‌دار شدن، برای اجرای طرح‌های مختلف نورپردازی گزینه‌ای کاربردی به شمار می‌آید. به همین علت در طراحی نور مخفی سقف، گزینه‌ای پرکاربرد است.
ریسه‌های 220 ولت BlueLine
ریسه BlueLine در 2 تراکم 120 و 240 ال‌ای‌دی در هر متر طراحی می‌شود. این ریسه‌ها یکی از بهترین گزینه‌ها برای نور مخفی پشت تلویزیون، آینه و حتی زیر کابینت است. لوپ لایت برای این ریسه و دیگر محصولات خود، گارانتی 3 ساله در نظر گرفته است تا کیفیت آن‌ها تضمین شود.
مدل‌های با تراکم 120 ال‌ای‌دی آن، اغلب در هر 20 سانتی‌متر امکان برش دارد. اما لوپ لایت در نسل جدید آن، یعنی بلولاین 2، امکان برش هر 5 سانتی‌متر را نیز فراهم کرده است. به همین علت، به راحتی در قسمت‌های دلخواه شما قابل نصب خواهد بود.
کدام نور خیرگی بیشتری ایجاد می‌کند و کدام نور کمتر؟
همانطور که قبلا اشاره کردیم نورهای مستقیم و شدید، مانند لامپ‌های قدیمی یا منابع نوری شفاف که منبع نور در آن‌ها به وضوح دیده می‌شود، بیشترین خیرگی را ایجاد می‌کنند؛ به‌ویژه اگر رنگ نور سرد و متمایل به سفید یا آبی داشته باشد، از این رو می‌تواند باعث خستگی چشم، سردرد و کاهش تمرکز شود. در مقابل، نورهایی که سطح تابش گسترده دارند و به صورت پخش‌شده یا غیرمستقیم هستند مانند چراغ‌های دارک لایت یا نورهای مخفی، خیرگی کمتری به همراه دارند. نورهای گرم‌تر با طیف زرد یا کهربایی نیز برای چشم ملایم‌ترند و در صورتی که شدت آن‌ها با میزان روشنایی محیط هماهنگ باشد، احساس ناراحتی به حداقل می‌رسد. بنابراین می‌توان گفت بیشترین حالت برای خیرگی، نور شدید و سردِ نقطه‌ای در تاریکی است و کمترین حالت خیرگی، نور پخش‌شده و گرم با شدت متناسب و غیرمستقیم خواهد بود.
