فهرست محتوا
اصول اصلی نورپردازی در هتل ها
نورپردازی در هتل و اماکن اقامتی
نورپردازی در هتل ها، اماکن و اسکان های اقامتی به نکات بسیار زیادی وابسته است که این نکات باید با آگاهی، تخصص و کارشناسی شده انجام پذیرند، زیرا ریز فضا ها در این زمینه بسیار گسترده و مختلف اند؛ به عنوان مثال نمای بیرونی هتل، ورودی، لابی، راهرو ها، اتاق ها، سلف هتل و … هر یک از اصول نورپردازی منحصر به فرد خود برخوردار است؛ البته لازم است ذکر کنیم که اصول طراحی در برخی از موارد مانند رستوران و کافه کاملا یکسان و مشابه است و از این نظر در این مطلب می توان از بررسی آن ها صرف نظر کرد؛ مانند سایر اصول طراحی اولین اقداماتی که در طراحی نورپردازی هتل ها و اماکن اقامتی باید انجام پذیرد، تهیه لیستی از ریز فضا های هتل و سبک آن ها است تا با مشخص شدن سبک طراح بتواند با رعایت اصول طراحی علمی و هنری فضای منحصر به فردی به ارمغان آورد.
تمامی اماکن اقامتی با هر سطحی از امکانات، اعم از هتل های زنجیره ای تا مهمان سرا های محلی یک هدف خاصی را دنبال می کنند و آن هدف ایجاد یک فضای راحت، استاندارد و آرام بخش به منظور اسکان موقت مسافرین است؛ در نتیجه نورپردازی در هتل ها یا سایر اماکن مشابه با آن می تواند تأثیر شگرفی در جلب نظر مسافران و ایجاد زمینه ای مناسب به منظور فراهم کردن آرامش داشته باشد؛ با توجه به این دلیل بهتر است که در طراحی، نورپردازی و انتخاب المان های نورپردازی با توجه به دانش، تخصص و مهارت یک نیروی متخصص انجام پذیرد.
» تاثیر نورپردازی مناسب و صحیح در کاربری هتل
داشتن عملکردی ایده آل و مناسب در نورپردازی در هتل ها در گرو برقراری و ایجاد تعادل بین دو مفهوم زیر است:
»تعادل بین طراحی نورپردازی و تعیین چگونگی استفاده از فضا
»تعادل بین طراحی نورپردازی و معماری سازه و بنا
با ایجاد این دو عملکرد مهم در محیط می توان سبب ایجاد اقامتی لذت بخش برای مهمانان شد و با وجود این تعادل در استفاده از فضای هتل میزبانان و پرسنل هتل عملکرد کاری بهتری خواهند داشت و در نتیجه در راندمان یا بازدهی کاری آن ها نیز مؤثر خواهد بود.
اگر یک هتل را از نظر محبوبیت در انتخاب بررسی کنیم، در نگاه اول اولین عاملی که به طور ناخودآگاه بر روی افراد در انتخاب آن تأثیر می گذارد، جلوه بصری و زیبایی فضا است که نورپردازی در کنار معماری و عناصر آن می تواند جذابیت و زیبایی بصری فضا را به طور چشمگیری افزایش بخشد؛ از اشتباهات متداول طراحان در نورپردازی هتل ها آن است که کاربری ریز فضا ها را فدای زیبایی فضا می سازند یا برعکس؛ در صورتی که در بالا نیز اشاره کرده ایم، از ویژگی های مهم طراحی موفق نورپردازی در هتل ها و اماکن اقامتی، ایجاد تعادل بین اصول زیبایی شناسی و تعیین چگونگی استفاده از فضا ها است.
» نورپردازی بخش های متنوع هتل
همانطور که ذکر کردیم قسمت های متنوع یک هتل دارای نیاز های مختلفی از تخصص و دانش نورپردازی می باشند و در این بخش های متنوع لازم است پارامتر های تخصصی روشنایی مانند شدت نور، رنگ نور، شاخص نمود رنگ، نوع تجهیزات و… در نظر گرفته و به طور منحصر به فرد بررسی شود. از بخش های متنوعی از هتل ها و اماکن اقامتی که لازم است اصول خاصی از روشنایی در طراحی آن ها مد نظر قرار گیرد می توان به نما، سالن لابی و پذیرش، راهرو ها، آشپزخانه و اتاق ها اشاره کرد. سایر فضا های دیگر مانند کافی شاپ و رستوران، سالن های ورزشی و استخر، فروشگاه ها، اتاق های اداری، تأسیسات و… دارای اصول مشابهی با نورپردازی سایر کاربری های ذکر شده می باشند. به عنوان مثال اصولی که در نورپردازی رستوران لازم است رعایت شود، متفاوت از دیگر رستوران ها نیست.
البته بهتر است که در هر کاربری از چراغ هایی استفاده شود که متناسب با ویژگی های محیطی آن فضا سفارشی ساخته شده است و از المان هایی همچون قابلیت تنظیم نور، زاویه، ارتفاع و یا تغییر رنگ برخوردار باشند؛ به عنوان مثال بهتر است در نورپردازی رستوران هتل ها قابلیت تغییر رنگ وجود داشته باشد تا هنگام صرف صبحانه بتوان از نور سفید یا سرد بهره گرفت و در هنگام صرف شام بتوان از نور گرم استفاده کرد.
» نورپردازی نمای هتل ها
وال واشر، پروژکتور، ریسه، جت لایت (نور های خطی) از تجهیزات رایج در نورپردازی نمای ساختمان به شمار می روند که در انتخاب هر یک از منبع های نوری نیاز به در نظر گرفتن پارامتر هایی مانند سبک نمای هتل، جزئیات معماری سازه و محل نصب چراغ است؛ با توجه به سبک معماری هتل (کلاسیک یا مدرن) نورپردازی متناسب با آن سبک انجام می شود؛ به عنوان در هتل های طراحی شده به سبک کلاسیک استفاده از عناصری مانند ستون، سر ستون و سایر عناصر تزئینی مختص به سبک کلاسیک در طراحی آن به فراوانی یافت می شود؛ در این چنین معماری هایی هدف معمار یا طراح به تصویر کشیدن این چنین جزئیاتی می باشد، در نتیجه لازم است به این نگرش پایبند بود و ضمن احترام به این سبک نورپردازی به گونه ای انجام شود که هنگام شب این تزئینات و ویژگی ها دیده شود؛ استفاده از منابع نوری همچون چراغ های خطی و وال واشر ها به این منظور بسیار مناسب است و حتی می توان از ریسه ها نیز در این سبک بهره گرفت.
اما در نما های ساخته شده به سبک مدرن تزئینات حذف شده و از سطوح یکپارچه استفاده می شود؛ در این سبک نما ها بهتر است نورپردازی به گونه ای انجام شود که درصورتی که نور وجود نداشته باشد نیز یکپارچگی نما به نظر برسد؛ در نورپردازی نمای هتل ها، مفهوم خیرگی بسیار حائز اهمیت است زیرا می تواند برای رانندگان خطر ایجاد کند که این مسئله را می توان با استفاده از چراغ هایی با قابلیت تنظیم نور و نصب در محل مناسب مدیریت کرد. در نورپردازی نمای هتل شدت نور از استاندارد های خاصی برخوردار نیست و با در نظر گرفتن ابعاد و موقعیت بنا و بر اساس تجربه و سابقه ی طراح نورپردازی انجام می پذیرد؛ استفاده از نور های رنگی و تکنیک نورپردازی پویا (DYNAMIC LIGHTING) امروزه برای نمای بنا هایی نظیر هتل بسیار متداول و محبوب گردیده است.
» نورپردازی در هتل مختص بخش لابی و پذیرش
لابی هتل از جمله قسمت هایی است که به محض ورود افراد به هتل توجه افراد را به خود جلب می نماید؛ به همین دلیل لازم است به گونه ای بسیار برجسته و شیک طراحی شود که این ممتاز بودن علاوه بر زیبایی بصری، جذابیت و فضا سازی درست می تواند با نورپردازی اصولی و مناسب ترکیب شود و فضایی آرامش بخش و گیرا برای افراد و مهمانان خلق کند. احساس خوش آمد گویی از مهم ترین و تأثیر گذار ترین ویژگی هایی است که می توان در لابی هتل یا اماکن اقامتی از آن بهره گرفت تا نظر مسافران و مهمانان را جلب کرد و آن ها را تحت تأثیر قرار داد؛ به همین منظور با استفاده از تکنیک نورپردازی عمومی، استفاده از نور های گرم، چراغ های دانلایت، چراغ های سقفی توکار و نور را به طور یکنواخت پخش می کنند و استفاده از تک چراغ دکوراتیو می‌تواند در فضا سازی و زیبایی بصری فضا بسیار مفید باشد.
با توجه به این موضوع که لازم است لابی هتل همیشه روشن و درخشان به نظر برسد، پیشنهاد می شود به این منظور از لامپ ها و تجهیزات کم مصرف استفاده شود تا در انرژی مصرفی و هزینه ها صرفه جویی گردد؛ بخش مهم دیگری از یک بنای اقامتی که همواره مراجعه کنندگان با آن در تماس خواهند بود، کانتر با همان بخش پذیرش است که به طور معمول در امتداد لابی قرار دارد تا همواره در معرض دید مراجعه کنندگان باشند. با استفاده از تجهیزاتی نظیر چراغ آویز و با استفاده از تکنیک نورپردازی موضعی می توانید نسبت به دیگر بخش های لابی، این با بخش را برجسته سازید؛ از طرفی به دلیل آنکه کانتر پذیرش ایستگاه کاری به حساب می آید، بالعکس دیگر قسمت های لابی که از استاندارد های خاصی پیروی نمی کند و بیشتر به سبک طراحی و معماری بنا وابسته است، باید حداقل دارای شدت روشنایی ۳۰۰ لوکس باشد.
» نورپردازی در هتل مختص بخش راهرو ها و مشاعات
پله ها و راهروها بین اتاق ها و فضا ها از مهم ترین مشاعات یک بنای اقامتی به شمار می آید؛ نورپردازی در این قسمت ها باید به نحوی عملکردی انجام شود تا مسافران قادر باشند مسیر اتاق ها، میر دسترسی به آسانسور و پله ها را بیابند؛ هم تجهیزات سقفی و هم تجهیزات دیواری و همچنین منابع نوری آشکار و مخفی در نورپردازی این بخش از هتل ها کاربرد دارد؛ انتخاب نوع این تجهیزات به پارامتر هایی مانند ابعاد فضا به ویژه ارتفاع، سبک طراحی و نظر یا سلیقه دیزاینر بستگی دارد؛ جهت نورپردازی مشاعات استفاده از تکنیک نورپردازی عمومی به تنهایی کافی است اما می تواند در قسمت هایی از آن از تکنیک نورپردازی تأکیدی به منظور نمایش تابلو های دیواری یا نشانه های راهنما بهره گرفت؛ بر اساس استاندارد ها شدت نور ۱۰۰ لوکس برای روشنایی مشاعات هتل ها کافی است، اما در قسمت پله ها به منظور حفظ ایمنی چنانچه از لوکس بیشتر نیز استفاده شود، بهتر است؛ استفاده از نور های خطی در زیر پله ها می تواند ایده بسیار خوبی باشد.
» نورپردازی در هتل مختص بخش اتاق ها
نیاز به شدت نور و زمان روشنایی برای افراد مختلف در مدت زمان اقامت شان متفاوت است، به همین دلیل استفاده از تکنیک های مختلف نورپردازی در فضای اتاق های اقامتی بسیار ضروری است؛ به طور کلی و بر اساس سبک متداول در نورپردازی این بخش از تکنیک نورپردازی موضعی در چنین فضاهای کوچکی استفاده می شود؛ قسمت ورودی اتاق، کنار تخت خواب، میز کار، سیو باکس و بالای میز توالت و آینده همگی با استفاده از روشنایی موضعی طراحی می شوند. علاوه بر تکنیک یاد شده، قابلیت خاموش و روشن شدن چراغ ها، باید حداقل در دو قسمت به صورت جداگانه هم در کنار درب ورودی و هم در کنار تخت تعبیه شده باشد اما در اتاق های بزرگ تر در هتل های لوکس تر که به عنوان سویت شناخته می شوند، در روشنایی بخش هایی از تکنیک نورپردازی عمومی نیز استفاده می شود؛ به منظور نورپردازی عمومی اتاق ها و بخش سرویس داخلی آن ها استفاده از ۱۵۰ لوکس نور و قسمت هایی نظیر میز آرایشی و تجهیزات های مشابه با آن ۵۰۰ لوکس نور کافی است.
به منظور کنترل و مدیریت شدت روشنایی می توان از تجهیزاتی با قابلیت تنظیم شدن (Dimmable light) پیرو نیاز مطرح شده در خصوص شدت روشنایی استفاده کرد؛ پیشنهاد می شود در نورپردازی اتاق ها از رنگ های گرم استفاده شود تا صمیمیت و آرامش برای مهمانان و مسافران ایجاد شود؛ همه ی تجهیزات روشنایی نظیر چراغ های توکار یا روکار، چراغ آویز ها، چراغ های ایستاده، نورهای خطی و… با توجه به نظر و سلیقه طراح و بسته به معماری فضا و تشخیص وی باید مورد استفاده قرار گیرد.
